Κατάθεση αρχιγραμματέα Πατριαρχείου Ιεροσολύμων
“Πώς ανάβει το Άγιο Φως;”
“Δεν απαντώ. Επικαλούμαι το απόρρητο…”
Στις 25/10/2025 μάς δόθηκαν τα πρακτικά της δίκης που εκδόθηκαν στις 4/10/2024.
(σημ.: Πρόκειται για ηχογράφηση που μετατράπηκε αυτόματα σε κείμενο με ειδικό λογισμικό από τη γραμματεία του δικαστηρίου. Αυτός είναι ο λόγος που σε ορισμένα σημεία των πρακτικών δεν κατέστη δυνατόν να αποτυπωθούν λέξεις ή φράσεις. Την ευθύνη για τη διόρθωση λαθών ή παραλείψεων από την απομαγνητοφώνηση την είχε, όπου κατέστη δυνατή, ο δικηγόρος Αθ. Αναγνωστόπουλος)
Παραθέτω την ιστορική κατάθεση του αγιοταφίτη αρχιεπισκόπου κ. Αρίσταρχου, αρχιγραμματέα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, έτσι όπως καταγράφτηκε στα πρακτικά. Πρόκειται για ένα άκρως αποκαλυπτικό ντοκουμέντο:
Έναρξη Μαρτυρίας.
– (Πρόεδρος δικαστηρίου) Για πείτε μας. Είστε; Αν δεν ακούγεται καλά, θέλετε να φέρουμε πιο κοντά το μικρόφωνο;
– Όχι, να δοκιμάσω.
– Μας ακούτε;
– Ναι, σας ακούω. Εσείς με ακούτε;
– Εδώ γράφτηκαν κάποια πράγματα σε ένα βιβλίο για κάποια… Συζητήσεις που είχατε κάνει με τον… Ας πούμε τον πρώτο, με τον Δημήτριο Αλικάκο. Εσείς είστε αρχιεπίσκοπος;
– Ναι, ήμουν. [είναι]
– Του πατριαρχείου Ιεροσολύμων;
– Ναι.
– Για πείτε μας. Έγιναν κάποιες συζητήσεις καταρχήν; Είχε έρθει δημοσιογραφικά να ερευνήσει για αυτό το θέμα;
– Εμένα ο κύριος Αλικάκος μου τηλεφώνησε, ίσως να ήταν το 2017, 2018 και μου είπε ότι είναι προσκυνητής και ότι ενδιαφέρεται ως προσκυνητής να γνωρίζει από εμένα για το πατριαρχείο Ιεροσολύμων, για την ζωή του πατριαρχείου Ιεροσολύμων, για τα προβλήματά του, για το Άγιο Φως και ότι οτιδήποτε συζητήσουμε το θέτει σε εμένα εμπιστευτικά, εξομολογητικά, όπως και το εισαγγελικό έγγραφο λέει και ζήτησε να το κρατήσουμε έτσι. Εγώ ξαφνιάστηκα από το τηλεφώνημα, αλλά ανταποκρίθηκα στις αναζητήσεις του και τον βοήθησα. Του μίλησα. Μάλιστα παρά το ότι δεν έχω χρόνο, του αφιέρωσα γενναιόδωρα χρόνο. Όταν ζήτησε να έρθει στα Ιεροσόλυμα του δημιούργησα προσβάσεις, τον συνέστησα στον μακαριότατο πατριάρχη κύριο Θεόφιλο, στον γέροντα σκευοφύλακα, σεβασμιότατο Ισίδωρο, στον μακαριστό μητροπολίτη Κορνήλιο Πέτρας και δέχτηκα όλη την σχέση μαζί μας ως σχέση εξομολογουμένου με εξομολόγου και αυτή την σχέση κράτησα και τον δέχτηκα ως έναν προσκυνητή και τον ξενάγησα, όπως έχω ξεναγήσει και πολλούς άλλους προσκυνητές στα χρόνια, εξήντα χρόνια που είμαι στο πατριαρχείο. Εκ των υστέρων όταν δημοσίευσε το επίμαχο βιβλίο του ο κύριος Αλικάκος, διαπίστωσα ότι υπέκρυψε από εμένα την ιδιότητά του ως δημοσιογράφος παρουσιάζοντάς μου την ιδιότητά του ως προσκυνητού και πιστεύω και λέγω ότι ο τρόπος του ήταν τρόπος δόλου και ήταν τρόπος απάτης και αυτό φαίνεται και από το βιβλίο του διότι ο ίδιος λέει ότι με μαγνητοφωνούσε και μάλιστα κρατούσε με σχολαστικότητα τους χρόνους, τους καιρούς των συζητήσεων, των συνομιλιών μας με τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα ακόμα λέγοντας στο βιβλίο του. Εκεί διαπίστωσα ότι δεν φάνηκε συνεπής προς αυτό που είχαμε πει ευθύς εξαρχής. Οτιδήποτε διημείφθη μεταξύ μας, διημείφθηκε στο πλαίσιο του μυστηρίου της εξομολογήσεως, έτσι τέθηκε, έτσι το ζήτησε, έτσι το είδα εγώ και έτσι το τηρώ. Το μυστήριο της εξομολογήσεως έχει το …
– Εξομολόγηση όμως μεταξύ ποιου; Δηλαδή εξομολογούνταν ο ίδιος σε εσάς;
– Αυτά τα οποία είπαμε ήταν εξομολογητικά. Ο ίδιος, ναι.
– Από την μεριά του ή από την μεριά σας;
– Και από την μεριά μου και από την μεριά του. Και αυτό κρατώ. Και αν αυτή την στιγμή δηλαδή μου ζητεί να τοποθετηθώ στο βιβλίο απέναντι του, λέω ότι δεν τοποθετούμαι, διότι με κωλύει το μυστήριο της εξομολογήσεως, το απόρρητο του μυστηρίου της εξομολογήσεως. Διότι οι άνθρωποι, οι προσκυνητές που στο παρελθόν και τώρα εξομολογούνταν ή δεν εξομολογούνταν σε εμένα, ανάλογα με την απάντησή μου ή θα κρατήσουν την εμπιστοσύνη που έχουν σε εμένα ή θα κλονιστεί η εμπιστοσύνη τους. Δημιούργησε δηλαδή και εδώ είναι το πρώτο κατηγορητήριο, έχει προτεραιότητα αυτό, από εμένα ότι έθιξε και έβλαψε το μυστήριο της εξομολογήσεως. Και την εικόνα τη δική μου στην Ελλάδα και διεθνώς ως αρνητική εικόνα την οποία δημιούργησε. Πρωτίστως τοποθετούμαι και λέγω ότι (ΑΔΥΝΑΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ -πιθανή λέξη: προσέβαλε) το μυστήριο της εξομολογήσεως, δευτερευόντως και εμένα και τον Μακαριότατο Πατριάρχη και τον Σεβασμιότατο Ισίδωρο και το Πατριαρχείο την τελετή του Αγίου Φωτός επιπλέον.
– Να ρωτήσω κάτι. Σας είπε ότι αυτά τα μαγνητοσκοπεί που λέτε; Ότι αυτά τα μαγνητοφωνεί;
– Όχι δεν μου είπε.
– Δεν σας το ‘πε;
– Όχι δεν μου είπε. Δεν μου είπε. Εγώ το διαπίστωσα από το βιβλίο του αυτό εκ των υστέρων και διαμαρτύρομαι γι’ αυτό. Όπως διαμαρτύρομαι και για το γεγονός ότι δεν θυμάμαι αν είναι εν γνώσει μου ή εν αγνοία μου που με φωτογράφισε στο γραφείο μου, και εκεί τη φωτογραφία μου τη χρησιμοποίησε και την τοποθέτησε χωρίς να πάρει άδεια από μένα στο δυσφημιστικό για μένα βιβλίο του. Το οποίο παρουσιάζει την εικόνα μου δυσφημιστικά στην Ελλάδα ενώ η εικόνα μου είναι θετική και στην Ελλάδα και διεθνώς λόγω των ετών της υπηρεσίας που έχω 60 ετών στο Πατριαρχείο. Και λόγω νομίζω της στάσεως και τοποθετήσεως στη ζωή μου. Αυτά θα ήθελα να πω για τον κ. Αλικάκο. Λυπάμαι πάρα πολύ. Μας λύπησε πάρα πολύ όλους. Και τον Πατριάρχη και τον Σεβασμιότατο Ισίδωρο και εμένα. Και ζητάμε να εφαρμοστούν. Μιλάω ως Επίσκοπος και για τον κ. Αλικάκο οι προβλεπόμενες από τους κανόνες της εκκλησίας κυρώσεις επιτίμια για την παραβίαση εκ μέρους του του μυστηρίου της εξομολογήσεως. Και ζητάμε να αναιρέσει τα γραφόμενά του στο βιβλίο για την αποκατάσταση του Πατριαρχείου, για την αποκατάσταση της ζωής του Πατριαρχείου, της τελετής του Αγίου Φωτός και εμάς προσωπικώς.
– Εδώ έγραψε [στο βιβλίο] κάποια πράγματα ότι του είπατε ότι η καντήλα μένει αναμμένη στον Πανάγιο Τάφο. Αυτό εδώ σαν γεγονός το ‘γράψε στο βιβλίο;
– Ναι.
– Αυτό το είπατε εσείς;
– Όχι. Τοποθετούμαι ως εξής πάλι. Ότι εγώ δεν μιλάω επ’ αυτού. Δεν τοποθετούμαι επ’ αυτού. Διότι το εντάσσω και αυτό στο απόρρητο του μυστηρίου της εξομολογήσεως.
– Ναι αλλά εδώ (ΑΔΥΝΑΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ -πιθανές λέξεις: είναι δικαστήριο) δεν έρχεται εδώ για το θέμα της εξομολογήσεως. Έρχεται ως κατηγορούμενος για ένα αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμισης. Κι εμείς πρέπει να το δούμε αυτό αν πραγματικά ειπώθηκε ή όχι.
– Σας λέγω ότι δεν τοποθετούμαι επ’ αυτού έστω κι αν είναι αρνητικό εις βάρος μου διότι εγώ είμαι Επίσκοπος, είμαι εξομολόγος, και τηρώ το απόρρητο του μυστηρίου της εξομολογήσεως. Οσαδήποτε δηλαδή διημείφθησαν μεταξύ μας τα εντάσσω στο πλαίσιο το οποίο δημιουργήθηκε μεταξύ μας. Αυτή η σχέση δημιουργήθηκε μεταξύ μας η οποία σας λέω ήταν φιλική σχέση, ανθρώπινη σχέση, κοινωνική σχέση και σχέση ενός Επισκόπου με ένα προσκυνητή.
– Τώρα όμως απ’ τη στιγμή που είσαστε εγκαλών, δηλαδή έχετε κάνει έγκληση, παύει πια να είναι το θέμα ανάμεσα σε σας και σε αυτόν όσον αφορά της εξομολόγησης, έχει πάρει διαστάσεις ποινικές.
– Ωραία.
– Είσαστε σε ένα ακροατήριο. Ο άλλος είναι ο άνθρωπος αυτός που εγκαλέσατε είναι κατηγορούμενος. Και σας ξαναρωτάει το δικαστήριο. Πρέπει να πείτε κάποια πράγματα αν είναι αληθή τα γεγονότα αυτά που διημείφθησαν ή όχι για να σχηματίσει κάποια κρίση.
– Ναι. Ε, σας είπα, σας απάντησα. Αυτή είναι η απάντησή μου και πάλι. Ότι εγώ δεν μπορώ να μαρτυρήσω αυτά τα οποία ειπώθηκαν μεταξύ μας εξομολογητικά. Γιατί παραβιάζω το μυστήριο, το απόρρητο του μυστηρίου της εξομολογήσεως με αυτό τον τρόπο.
– Δηλαδή εσάς η θέση σας είναι ότι είπατε κάποια πράγματα τα οποία μπορεί να ειπώθηκαν και αυτά, μπορεί και όχι αλλά είναι σε επίπεδο εξομολογήσεως…
– Και δεν μπορώ να μαρτυρήσω. Δεν μπορώ να μαρτυρήσω αν ειπώθηκαν ή όχι. Διότι αυτό κλονίζει την εμπιστοσύνη μου στους ανθρώπους που έχουνε εξομολογηθεί κατά καιρούς από μένα πολλούς και άλλους και σήμερα ακόμα. Και δεν θέλω.
– Εδώ το κατηγορητήριο δεν αφορά το θέμα της παράβασης της εξομολογήσεως. Αυτό μπορεί να ‘ναι κάποιο άλλο, να άπτεται των θρησκευτικών θεμάτων. Εδώ είμαστε ποινικό δικαστήριο.
– Εντάξει. Εγώ το βλέπω έτσι κυρία Πρόεδρε.
– Το καταλαβαίνω το κατανοώ. Αλλά κι εγώ σας εξηγώ τώρα πώς έχουν τα πράγματα.
– Ναι. Δεν μπορώ να είπω τίποτα περισσότερο διότι υπάρχει το απόρρητο της εξομολογήσεως το οποίο κωλύει κάθε πνευματικό να ομιλήσει.
– Κυρία Εισαγγελέα.
Ερωτήσεις Εισαγγελέα.
– (Εισαγγελέας) Να ρωτήσω κάτι. Εσείς γνωρίζατε ότι είχε έρθει και αναφέρατε μάλλον στην έγκλησή σας όπως το βλέπω τώρα στη σελίδα 4 ότι σε κάθε περίπτωση ο ίδιος σας είχε επισκεφτεί πρωτίστως με την ιδιότητα του πιστού και δευτερευόντως με την ιδιότητα του δημοσιογράφου.
– Ναι.
– Συνεπώς αναφέρεται στην έγκληση που έχετε υποβάλλει.
– Ναι.
– Συνεπώς γνωρίζατε ότι κατά το χρόνο μετάβασής του και κατά το χρόνο που επιδίωξε να έχει επικοινωνία τόσο με εσάς, όσο και με τον δεύτερο παθόντα. Ο ίδιος διεξήγαγε κάποια δημοσιογραφική έρευνα σχετικά με το Άγιο Φως; Το γνωρίζατε αυτό;
– Όχι. Εγώ γνώριζα ότι διεξάγει την έρευνα αυτή υπό την ιδιότητά του ως προσκυνητής. Και ανταποκρίθηκα στις ανάγκες του και στις ανησυχίες του και συμπορεύτηκα μαζί του στην πορεία του αυτή. Αν εκείνος δεν το εξετίμησε είναι δικό του θέμα.
– Ωστόσο φαίνεται ότι ο ίδιος είχε καταφέρει συνομιλούσε με εσάς και με τον δεύτερο παθόντα στο πλαίσιο της επίσκεψής του. Αυτό είναι κάτι που κάνουν όλοι οι προσκυνητές; Δηλαδή είναι τόσο εύκολη η πρόσβαση; Όλοι οι προσκυνητές τέλος πάντων έχουνε τόσο εύκολα πρόσβαση στην επίλυση των εσωτερικών τους αναζητήσεων ή όλων αυτών;
– Ανάλογα με τις υποχρεώσεις μας. Ανάλογα με τις δυνατότητές μας. Διότι είναι πολύπλευρο και πολυποίκιλο και το έργο του πατριαρχείου και εμένα το διακόνημά ως Αρχιγραμματέως και του Σεβασμιοτάτου Ισιδώρου ως Σκευοφύλακος. Αλλά σας λέω ότι εγώ δημιούργησα προσβάσεις στον κ. Αλικάκο, του φέρθηκα φιλικά, προσκυνηματικά και παρά ταύτα εκείνος εκ των υστέρων συγγνώμη έδειξε ένα άλλο πρόσωπο ενώ εμείς τον φιλοξενήσαμε ως άρχοντες, εκείνος νομίζω δεν έδειξε το απαιτούμενο ρωμαίικο φιλότιμο και δεν μας είπε ούτε ένα ευχαριστώ. Εισπράξαμε δυσφήμιση και ειρωνεία και χλευασμό.
– Ναι. Ως προς τον δεύτερο (ΑΔΥΝΑΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ -πιθανή λέξη: εκκαλούντα→Ισίδωρο). Γνωρίζετε αν ο ίδιος του είχε δώσει την άδεια να καταγράφει κάποια συνομιλία ή να τραβάει κάποιο βίντεο; Ή οτιδήποτε; Γνωρίζετε κάτι εσείς γι’ αυτό το θέμα;
– Όχι εγώ συνέστησα τον κ. Αλικάκο στον σκευοφύλακα. Και του είπα ότι έρχεται ένας προσκυνητής, ανταποκρίσου, δέξου τον, εξήγησέ του. Και γενικά για το ναό της αναστάσεως και για το Άγιο Φως. Και μετά από τις συζητήσεις που είχαν στον ναό πήγαν και στο ξενοδοχείο Notre Dame κι εκεί γνωρίζω πρόσφατα το ανανέωσαν από τον Σεβασμιότατο Ισίδωρο ότι τον προκατέλαβε εκεί γιατί είχε στήσει φωτογραφικό φακό και τον προκατέλαβε και του άρχισε τις ερωτήσεις. Και του είπε [ο Ισίδωρος] ότι εγώ δεν θέλω κι εκείνος είπε ότι δεν θα τα δημοσιεύσει. Και μετά του είπε ότι θα τα δημοσιεύσει μην φοβάστε. Κι εκείνος εξέφρασε την άρνησή του σ’ αυτό και ο κ. Αλικάκος διαφωνήσανε και φιλονικήσανε και έμειναν εκεί. Αυτά γνωρίζω απ’ το Σεβασμιότατο Ισίδωρο.
– Ναι. Να ρωτήσω και κάτι τελευταίο. Φαίνεται ότι είχανε δημοσιευτεί και κάποιες φωτογραφίες δικές σας στον πληθυντικό αναφέρομαι, στο βιβλίο. Αυτές οι φωτογραφίες πώς βρέθηκαν στα χέρια του κατηγορούμενου; Είχατε ανταλλάξει κάποια mail; Είχατε στείλει εσείς φωτογραφίες; Και αν ναι για ποιο λόγο;
– Δική μου φωτογραφία έχει μία στο βιβλίο του.
– Ναι αυτό. Πώς βρέθηκε στο βιβλίο;
– Ήρθε, μα αφού ήρθε και τον δέχτηκα στο γραφείο μου. Και στο δωμάτιό μου τον δέχτηκα παρά τις υποχρεώσεις μου.
– Δεν το κατάλαβα. Ήρθε στο γραφείο σας και τον δεχτήκατε και πώς; Αυτός σας φωτογράφισε; Ή του τη στείλατε εσείς τη φωτογραφία;
– Όχι εκείνος με φωτογράφισε. Κάθισε στο γραφείο μου και εκεί του έκανα την τελευταία δήλωση όταν με ρώτησε τι είναι για σας για το πατριαρχείο η τελετή του Αγίου Φωτός. Και του είπα αυτή που καταθέτω και εδώ τις πέντε γραμμές. Κι εκεί με φωτογράφισε αλλά δεν μου ζήτησε την άδειά μου για να τοποθετήσει τη φωτογραφία μου στο δυσφημιστικό βιβλίο του.
– Τι σας είπε ότι θα έκανε τη φωτογραφία; Σας είπε για ποιο λόγο;
– Όχι νομίζω μου είπε ότι αναμνηστική η φωτογραφία. Βγάλαμε αναμνηστική φωτογραφία.
– Ήταν κι ο ίδιος στη φωτογραφία;
– Όχι. Εκείνος καθόταν από δω κι εγώ από κει στο γραφείο μου.
– Ναι. Είπατε ότι τελευταία ερώτηση που σας έκανε στο πλαίσιο αυτών των συναντήσεων ήταν ότι τι είναι για το πατριαρχείο η τελετή του Αγίου φωτός.
– Ναι.
– Τέτοιες ερωτήσεις απευθύνουν οι μέσοι προσκυνητές; Αυτό προσιδιάζει κάπως στο πλαίσιο μιας έρευνας άλλου τύπου. Δηλαδή θέλω να πω ότι όλοι οι προσκυνητές που έρχονται είναι…;
– Πολλές φορές.
– Είναι εύκολο για κάποιον προσκυνητή τέλος πάντων να μπορεί να έρθει στο γραφείο σας;
– Ναι είναι εύκολο. Εμείς έχουμε άλλο τρόπο στο πατριαρχείο Ιεροσολύμων και οι αρχιερείς ακόμα και ο πατριάρχης ακόμα δέχεται προσκυνητές, τους μιλάει, τους εξηγεί. Τον πλησιάζουν, ασπάζονται το χέρι του. Και εμάς. Δεν είναι δηλαδή όπως είναι στην Ελλάδα ή σε άλλες χώρες που πρέπει να κάνεις ειδική αίτηση για να δεις έναν μητροπολίτη ή τον πατριάρχη σε άλλες χώρες. Όχι. Είναι άλλος ο τρόπος ζωής στα Ιεροσόλυμα και έτσι δέχτηκα και τον κ. Αλικάκο.
– Μάλιστα. Δεν έχω άλλη ερώτηση κυρία Πρόεδρε.
– Από έδρας; Ελάτε.
Ερωτήσεις συνηγόρου υποστήριξης κατηγορίας.
– Σεβασμιότατε.
– Ναι.
– Μπορείτε να μας πείτε ο κατηγορούμενος επικαλέστηκε κάποια ιδιότητα ως προς την εκπαίδευσή του; Ή την οικογένειά του η οποία να σας οδήγησε να αποκτήσετε μια μεγαλύτερη εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του σε σχέση με τον μέσο προσκυνητή;
– Απ’ ότι θυμάμαι πρέπει να μου είπε ότι ο πατέρας του ότι είναι γιος ιερέα και ότι έχει τελειώσει τη Ριζάρειο Σχολή, από ότι αυτό θυμάμαι.
– Να ρωτήσω κάτι, στην Ελληνική Επικράτεια, η Αγιοταφική αδελφότητα…
– Μπορώ να πιω λίγο νερό;
– Ναι.
– Ναι ευχαριστώ.
– Η Αγιοταφική αδελφότητα τα μέλη της πόσα αριθμούν;
– Να πούμε είμαστε περίπου στους 100.
– Στην Ελληνική Επικράτεια είσαστε γνωστοί ευρύτερα, σας ξέρει ο πολύς ο κόσμος να το πούμε πιο απλά;
– Νομίζω μας ξέρει λόγω των μέσων, των Μαζικών Μέσων Ενημερώσεως, και πολύ περισσότερο μας ξέρει λόγω του ότι εκτός από την περίοδο του κόβιντ και εκτός από τώρα την περίοδο του πολέμου υπάρχει πλήθος προσκυνητών που έρχονται και το κέντρο τους κοιτάξτε το κέντρο τους είναι μεν ο Πανάγιος Τάφος, είναι ο Ναός της Αναστάσεως, γιατί στον ναό της Αναστάσεως είναι στον τόπο της σταυρώσεως και της Αναστάσεως του Χριστού και εκεί είναι το γεγονός των γεγονότων της Χριστιανοσύνης και της ιστορίας αλλά πάντοτε την περιοδεία τους στα προσκυνήματα, επίκεντρο της οποίας είναι ο Ναός της Αναστάσεως και ο Τάφος του Χριστού και ο Γολγοθάς, πάντοτε έχουνε ιδίως με τον Πατριάρχη τον νυν, έχουνε επίσκεψη στο Πατριαρχείο, θεωρείται δηλαδή εκ των ουκ άνευ να έρχονται στο Πατριαρχείο.
– Σεβασμιότατε δεν μιλάω όμως για τον Πατριάρχη, μιλάω για τα μέλη, όπως εσείς. Εσείς έχετε τον τίτλο του Μητροπολίτη.
– Του Αρχιεπισκόπου,
– Του Αρχιεπισκόπου, συγκρίνεται με τον τίτλο του Μητροπολίτη που έχει ένα μέλος της Ελλαδικής Εκκλησίας Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου της Εκκλησίας;
– Όχι γιατί εμείς είμαστε αδελφότης, είμαστε αδελφότης του Αγίου Τάφου, ο Πατριάρχης μας είναι ο Πατριάρχης ο πέμπτος στην σειρά των Πατριαρχείων, αλλά είναι και ηγούμενος της αδελφότητος, ο Πατριάρχης είναι ηγούμενος της αδελφότητος, εμείς από τον 4o αιώνα συνιστάμε μονή, επομένως δεν έχουμε την ανεξαρτησία που έχουν στις δηλώσεις τους οι Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος για να κάνουμε, για να ανακοινώσουμε κάτι, ή και για να αποφασίσουμε κάτι, πρέπει να πάρουμε την άδεια από τον Πατριάρχη οικουμενικώς, να το πω έτσι.
– Σεβασμιότατε είχατε κάποιες τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον κατηγορούμενο από Ελλάδα ο ίδιος είχατε κάποιες επικοινωνίες. Προφανώς για να έρθει κάποια στιγμή και μιλάτε με πολύ κόσμο από ότι είπατε ούτως ή άλλως, δεν είναι κάτι κρυφό το τηλέφωνό σας ή τα τηλέφωνα του Πατριαρχείου. Σας είχε ενημερώσει ότι ηχογραφεί αυτές τις συνομιλίες;
– Όχι.
– Όχι. Γιατί και εσείς διαπιστώσατε ότι στο βιβλίο καταγράφεται με λεπτομέρεια διάρκειες, ημερομηνίες και όλα αυτά.
– Για αυτό του προσήψα δόλο στον τρόπο του, όφειλε να με ενημερώσει, καταλάβατε γι’ αυτό όχι, όχι δεν με είχε ενημερώσει.
– Είπατε ότι ήρθε ως ένας προσκυνητής, κάθε προσκυνητής έχει και μια ιδιότητα, ένα επάγγελμα,
– Ναι σωστό.
– Έτσι, έτσι. Ακόμα δηλαδή και αν γνωρίζετε ότι απλά είναι δημοσιογράφος δεν σημαίνει ότι γνωρίζατε πως ήρθε να κάνει επί τούτου έρευνα για κάτι, ο καθένας μας έχει μια ιδιότητα.
– Σας είπα ότι ευθύς εξαρχής εγώ τον δέχτηκα ως προσκυνητή.
– Ωραία.
– Δημιουργήθηκε κλίμα προσκυνητού και επισκόπου Αγιοταφίτου μεταξύ μας.
– Πόσο μάλλον ότι ήτανε ένας γιος ιερέα, κάτι το οποίο το τόνιζε.
– Σαφώς.
– Και προκάλεσε και την δική σας έτσι θετική…
– Σαφώς σαφώς και λυπάμαι γιατί αντιμετώπισε τα πράγματα όπως τα γράφει στο βιβλίο του και δεν τα είδε με ένα άλλο πρίσμα και ως Έλλην και ορθόδοξος γιατί πιστεύω ότι με τον τρόπο του θίγει Ελληνισμό και Ορθοδοξία. Το Πατριαρχείο αντιπροσωπεύει και τον Ελληνισμό στην Αγία Γη, και το Πατριαρχείο είναι η δόξα του Ελληνισμού στην Αγία Γη.
– Καλώς Εντάξει. Μάλιστα, είπατε ότι η φωτογραφία που υπάρχει στο βιβλίο, για την φωτογραφία αυτή ουδέποτε δώσατε εσείς την συναίνεση ώστε η φωτογραφία αυτή να…
– Ουδέποτε μου τη ζήτησε για να την τοποθετήσει στο βιβλίο του.
– Ωραία. Υπάρχουνε και κάποιες φωτογραφίες του Αρχιεπισκόπου Ισιδώρου;
– Ναι σας είπα.
– Έδωσε συναίνεση ο Ισίδωρος για να δημοσιευθούν οι φωτογραφίες σε βιβλίο;
– Όχι.
– Πώς το γνωρίζετε αυτό, το έχετε επιβεβαιώσει;
– Το γνωρίζω από τον Ισίδωρο, το γνωρίζω από τον Ισίδωρο.
– Ωραία, είπατε ότι εμφανίστηκε ως ένας πιστός με πνευματικές αναζητήσεις.
– Σωστό.
– Άρα η κουβέντες που γινόταν ήταν μαζί σας και με άλλα μέλη της Αγιοταφικής Αδελφότητας ήτανε ευρύτερα για πνευματικά ζητήματα από ότι καταλαβαίνω, από ότι είπατε.
– Σωστά.
– Έτσι;
– Σωστά.
– Τίθεται ένα ζήτημα και οφείλω να σας ρωτήσω γιατί αναγράφεται. Μιλάμε για τελετή Αγίου Φωτός.
– Ναι.
– Και ο ίδιος τονίζει και λέει ότι παλαιότερα μιλούσαμε για θαύμα και στη συνέχεια στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου μιλάτε για τελετή.
– Ναι.
– Εξηγήστε λίγο τί σημαίνει τελετή, ποια είναι η ευρύτερη έννοια της τελετής; Και γιατί διατυπώθηκε με αυτό τον τρόπο; Και τί συμπεριλαμβάνει αυτή η τελετή εκείνη την ημέρα γενικά;
– Κοιτάξτε, σας είπα, κοιτάξτε του έχω πει ότι στο πρόγραμμα τελετών της Μεγάλης Εβδομάδας του Πατριαρχείου, το Μέγα Σάββατο, αναγράφεται και κάπου το έχω εδώ να σας το δώσω να το καταθέσετε στο δικαστήριο, το έχω εδώ θα το βγάλω μετά, αναγράφεται «τελετή του Αγίου Φωτός», νομίζω μέσα στην λέξη τελετή περιλαμβάνεται εννοείται περιλαμβάνεται και η λέξη θαύμα, όταν παραδείγματος χάριν λέμε τελετή του Αγίου Ελέους, του Αγίου Ευχελαίου, θα μου πείτε είναι θαύμα; Θα σας πω, το θαύμα συμπεριλαμβάνεται μέσα στην τελετή, τί θα μου πείτε γι’ αυτό; Όταν λέμε τελετή του Αγιασμού, του μικρού Αγιασμού ή του Μεγάλου Αγιασμού, και με ρωτήσετε είναι θαύμα; Ε, τί θα σας απαντήσω σε αυτό, η λέξη τελετή τα λέει όλα και δεν χρειάζεται να εξερευνούμε εμείς, “ἐξέλιπον ἐξερευνῶντες ἐξερευνήσεις” λέει το ψαλτήρι, [σ.σ. Η φράση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σημαίνει «Εξαντλήθηκαν μελετώντας τις μηχανορραφίες τους». Ερμηνευτική απόδοση του θεολόγου Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα, καθώς και το πλαίσιο της φράσης εδώ] και όσον αφορά την τελετή, αυτή που είπατε, αυτή είναι μία από τις πολύ σπουδαίες και μεγάλες και κατανυκτικές και μεγαλοπρεπείς τελετές του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων το Μέγα Σάββατο και να αναφέρω εδώ στο δικαστήριο αν εννοείτε ότι το Μέγα Σάββατο κατακλύζουν τον ναό της Αναστάσεως 12.000 περίπου προσκυνητές άλλες 12.000 υπάρχουν στους δρόμους της Ιερουσαλήμ οι οποίοι αναμένουν από το πρωί στις 5.00 η ώρα μέχρι τη 01.00 η ώρα που τελειώνει η τελετή του Αγίου Φωτός, αγωνιζόμενοι και συμπλεκόμενοι με την αστυνομία για να μπούνε στον Ναό της Αναστάσεως έστω για να πούνε ότι μπήκανε στο Ναό της Αναστάσεως και σε αυτή την τελετή ζητούνε και έρχονται εκπρόσωποι των εκκλησιών δικών μας εκκλησιών, ξένων εκκλησιών, εκπρόσωποι κρατών, αγωνίζονται για μια θέση ακόμα και οι Ισραηλινοί, ένας εξώστης, ένα από το κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου, είναι για τους Ισραηλινούς, ένας άλλος εξώστης είναι για τους Έλληνες προξενικούς και διπλωμάτες που έρχονται.
– (Πρόεδρος) Καλώς, ρωτήσατε, κάτι άλλο θα ρωτήσετε;
– Ναι θέλω λίγο να μου πείτε, ποια είναι η επίπτωση τώρα όλων αυτών που κατεγράφησαν τόσο σε εσάς στην καθημερινότητα σας, όσο κυρίως και στον Σεβασμιότατο Ισίδωρο.
– Η επίπτωση είναι ότι δημιουργήθηκε μια αρνητική εικόνα για το πρόσωπό μας και εμού και του σεβασμιοτάτου του Ισίδωρου, δεν είμαστε γνωστοί με τον τρόπο αυτόν, με τον οποίο μας παρουσιάζει ο κύριος Αλικάκος και νομίζω εντάξει αμαρτωλοί είμαστε αλλά δεν είμαστε άξιοι μιας τέτοιας παρουσιάσεως και προσβολής ούτε εγώ ούτε ο σεβασμιότατος Ισίδωρος στο βιβλίο του κυρίου Αλικάκου.
– Άρα θεωρείτε λοιπόν για να κλείσουμε ότι ο κατηγορούμενος σας εξαπάτησε, σας ξεγέλασε;
– Νομίζω μας ξεγέλασε παρουσιάζοντας και προβάλλοντας την εικόνα του ως προσκυνητού και όχι ως δημοσιογράφου, ο οποίος από ότι φάνηκε είχε εξαρχής την πρόθεση να αντιμετωπίσει με τον τρόπο αντιμετώπισε το θέμα του Πατριαρχείου. Ναι έτσι πιστεύω και αυτό καταθέτω και στο δικαστήριο.
– Δεν έχω άλλη ερώτηση.
– Μάλιστα, περιμένετε να ερωτηθείτε και από την άλλη μεριά. Ελάτε.
Ερωτήσεις συνηγόρου υπεράσπισης.
– Κύριε εγκαλών βρίσκεστε στον Πανάγιο Τάφο στην υπηρεσία του από μικρό παιδί νομίζω;
– Ναι.
– Άρα πολλές δεκαετίες, γνωρίζετε πρόσωπα και πράγματα με λεπτομέρειες. Υποθέτω έχετε ζήσει πολλούς πατριάρχες.
– Ωραία εντάξει.
– Γνωρίζετε τον απολειπόμενο εγκαλούντα τον σεβασμιότατο Ισίδωρο;
– Ναι τον γνωρίζω, μαθητής μου, ήτανε μαθητής μου.
– Μαθητής σας; ήταν μαθητής σας.
– Ναι.
– Ο Ισίδωρος γιατί δεν ήρθε σήμερα;
– Ο Ισίδωρος είχε κάποιο πρόβλημα με τη βίζα του.
– Α, είχε πρόβλημα με τη βίζα του…
– Ναι γι’ αυτό.
– Τέταρτη φορά είχε πρόβλημα, εντάξει.
– (δικηγόρος κατηγορίας) Αν μου επιτρέπετε, υπάρχουν έγγραφα αν το κρίνετε να προσκομιστούνε. 11 Μαρτίου έληγε η βίζα, έκανε αίτηση για να ανανεωθεί και του δώσαν ραντεβού για 06 Απριλίου, μπορώ να τα προσκομίσω απλά για να λυθεί οποιαδήποτε αμφισβήτηση περί της απουσίας του. Ήθελε και είχε προγραμματίσει να είναι και υπάρχει το εισιτήριο το οποίο είχε εκδοθεί.
– Α, πολύ χαίρομαι κρίμα. Κύριε εγκαλών δεν κατάλαβα…
– (δικηγόρος κατηγορίας) Είναι εδώ αν θέλετε για να δικαιολογηθεί η απουσία για να μην δημιουργούνται παρερμηνείες. Είναι το ραντεβού όπως δόθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών.
– Δεν κατάλαβα από την κατάθεσή σας ποιο σημείο του βιβλίου θεωρείτε ότι σας συκοφάντησε. Δεν σας ζητάω να μας πείτε στο σεβαστό δικαστήριο κάτι από την εξομολόγηση αλλά από το βιβλίο που το διαβάζει όλος ο κόσμος. Ποιο σημείο του βιβλίου είναι συκοφαντικό για το πρόσωπό σας, δηλαδή για σας.
– Σας είπα ότι στο…[βιβλίο] μας παρουσιάζει με πολύ αρνητικό τρόπο. Ότι εμείς κρύβομε την αλήθεια από τον κόσμο, δεν ενημερώνουμε τον κόσμο και μετά σας είπα ότι εγώ δεν είμαι διατεθειμένος λόγω του απορρήτου της εξομολογήσεως να σας πω περισσότερα έστω και στο δικαστήριο ως άλλη απάντηση επ’ αυτού πρώτα.
– Ας ρωτήσουμε λίγο γι’ αυτό. Για το μυστήριο της εξομολογήσεως. Εγώ είχα την εντύπωση ότι μυστήριο της εξομολόγησης σημαίνει ότι πηγαίνω στον πνευματικό μου και εξομολογούμαι τις αμαρτίες μου. Ο κ. Αλικάκος σας εξομολογήθηκε τις αμαρτίες του; Γι’ αυτό πήγε στον Πανάγιο Τάφο;
– Όχι δεν είναι μόνο αυτό. Δεν είναι, μπορεί να..
– Tι άλλο; Πείτε μου.
– Μπορείτε να πάτε στον πνευματικό αλλά μπορεί και να εξομολογηθείτε, έχει φορές πού εξομολογούνται σήμερα προσκυνητές ή άλλοι σε μας, εξομολογούνται από τηλεφώνου. Και όταν βρεθεί η κατάλληλη ευκαιρία διαβάζουμε την ευχή. Εκείνος το έθεσε έτσι ότι θέλει εξομολογητικά και εμπιστευτικά να μου εκμυστηρευθεί τις ανησυχίες τους για προβλήματα του Πατριαρχείου και κυρίως για την ακολουθία του Αγίου Φωτός.
– Άρα σας εξομολογήθηκε το ερευνητικό του ενδιαφέρον να μάθει πώς γίνεται η τελετή του Αγίου Φωτός;
– Ναι και αυτό, ναι.
– Και αυτό καλύπτεται από το απόρρητο της εξομολογήσεως;
– Ναι, ναι.
– Μάλιστα είναι σαφές. Πείτε μας λοιπόν λίγο πώς γίνεται; Καταρχάς στην τελετή του Αγίου Φωτός ποιοι συμμετέχουν από την εκατονταμελή αδελφότητα, συμμετέχουν οι 20, οι 50; Ποιοι συμμετέχουν;
– Όσοι είναι… Κοιτάξτε οι περισσότεροι όσοι δεν κωλύονται από τις διακονίες τους να έρθουνε, αλλά έρχονται οι περισσότεροι και από τα μακρινά μοναστήρια της ερήμου ακόμα προκειμένου να λάβουν το Άγιο Φως από τον Πανάγιο Τάφο και να αγιασθούν.
– Ίσως δεν το διευκρίνισα. Όταν εννοώ συμμετέχουν ποιοι συμμετέχουν ενεργητικά; Ο Πατριάρχης υποθέτω. Υπάρχει κάποιος άλλος ο οποίος συμμετέχει ενεργητικά στην τελετή;
– Βεβαίως.
– Ποιος είναι αυτός;
– Ενεργητικά στην τελετή συμμετέχουνε στη λιτανεία πού γίνεται, γιατί γίνεται μια λιτανεία.
– Όχι στη λιτανεία, όχι στη λιτανεία.
– Συγγνώμη, υπάρχει και ένα τυπικό.
– Παρακαλώ, παρακαλώ.
– Και το τυπικό είναι ότι η τελετή αυτή είναι ο εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου, ψάλλουμε φως ιλαρόν. Και εκεί ντύνονται ιερείς πολλοί και της εκκλησίας της δικής μας γιατί πρέπει να μετάσχουν στην τελετή και γι’ αυτό είναι και για μας μια παρρησία. Τι θα πει παρρησία; Παρουσίασή μας δηλαδή στα άλλα δόγματα με τα οποία συνυπάρχουμε στο ναό της Αναστάσεως και έχει φορές πού είναι τόσος ο συνωστισμός πού δεν δεχόμαστε όλους από τις άλλες εκκλησίες που έρχονται. Γιατί έρχονται από τις άλλες εκκλησίες, από το Πατριαρχείο Μόσχας, από το Πατριαρχείο Ρουμανίας και σημειούται ένας μεγάλος συνωστισμός.
– Aντιλαμβάνομαι. Να ρωτήσω…
– Επομένως μετέχουνε πάρα πολλοί.
– Να ρωτήσω ακόμη πιο συγκεκριμένα. Μέσα στον Πανάγιο Τάφο ποιοι εισέρχονται; Πόσοι εισέρχονται;
– Μέσα στον Πανάγιο Τάφο εισέρχεται ο Πατριάρχης.
– Ο Πατριάρχης. Πριν από τον Πατριάρχη εισέρχεται κανείς άλλος;
– Ορίστε;
– Πριν από τον Πατριάρχη εισέρχεται κανείς άλλος;
– Εγώ δεν τα γνωρίζω αυτά διότι εγώ δεν έχω την ευθύνη αυτή.
– Δεν τα γνωρίζετε.
– Εγώ συγγνώμη είμαι γραμματέας του Πατριαρχείου, κατά την ημέρα εκείνη είμαι δίπλα στον Πατριάρχη για να δεχτώ και την ελληνική αποστολή που έρχεται και άλλους εκπροσώπους που έρχονται και να κατέλθω μαζί με τον Πατριάρχη στο ναό της Αναστάσεως και πριν από τον Πανάγιο Τάφο και δεν γνωρίζω τίποτα εντός του Αγίου Τάφου.
– Γνωρίζετε μήπως, αν έχετε ακουστά από τον Ισίδωρο με τον οποίο μαθητής σας είναι ο Ισίδωρος.
– Ναι, ναι.
– Και ποιο αξίωμα έχει τώρα κύριε εγκαλών;
– Συγγνώμη αν γνωρίζω τι;
– Ποιο αξίωμα έχει τώρα ο Ισίδωρος;
– Είναι σκευοφύλαξ.
– Είναι σκευοφύλαξ του Παναγίου Τάφου;
– Ναι.
– Από την προσωπική σας σχέση λοιπόν, τη μαθητεία του Ισιδώρου σε σας, το αξίωμά του μήπως τυχόν γνωρίζετε εάν εισέρχεται πριν τον Πατριάρχη ο σκευοφύλακας στον Πανάγιο Τάφο;
– Όχι εγώ δεν τον ρώτησα, δεν τον έχω ρωτήσει και δεν γνωρίζω.
– Δεν γνωρίζετε;
– Όχι δεν γνωρίζω.
– Γνωρίζετε μήπως αν ο Ισίδωρος εισάγει μία κανδήλα στον Πανάγιο Τάφο προτού εισέλθει ο Πατριάρχης;
– Όχι δεν γνωρίζω.
– Πρώτη φορά το ακούτε αυτό;
– Δεν γνωρίζω. Τον Ισίδωρο…
– Διαβάσατε το βιβλίο του κ. Αλικάκου;
– Ναι το διάβασα ναι.
– Αφού το διαβάσατε δεν ρωτήσατε τον Ισίδωρο, αδελφέ τι λέει εδώ πέρα για σένα; Λέει ότι εισάγεις μία κανδήλα μες στον Πανάγιο Τάφο και έχει και φωτογραφίες σου να την κρατάς τελετουργικά και να εισέρχεσαι στον Πανάγιο Τάφο. Εγώ πρώτη φορά στη ζωή μου το ακούω αυτό, είναι αλήθεια; Δεν τον ρωτήσατε;
– Κοιτάξτε εμείς έχουμε, οι σχέσεις μας σας είπα είναι σχέση αδελφών μεταξύ μας και μιλάμε ο ένας στον άλλον ως αδελφοί. Εντάξει; Και αυτό ας πούμε που με ρωτάτε εγώ συζήτησα με τον αυτόν, με τον σεβασμιότατο τον Ισίδωρο μου είπε την άποψή του και την τοποθέτησή του και την έχω πει, την έχω καταθέσει.
– Τι σας είπε λοιπόν ο Ισίδωρος;
– Ορίστε;
– Τι σας είπε ο Ισίδωρος για το ζήτημα ακριβώς αυτό, της αφής, τι σας είπε;
– Δεν μου είπε για το ζήτημα της αφής δεν μου είπε, όχι.
– Mόλις τώρα είπατε ότι τον ρωτήσατε και σας είπε την άποψή του.
– Όχι νόμισα ότι μου είπε την άποψή του επί των φωτογραφιών που του έβγαλε ο κ. Αλικάκος.
– Επί των φωτογραφιών μόνο;
– Ναι, ναι.
– Πάρα πολύ ωραία. Επομένως εσείς αγνοείτε εάν υπάρχει μία κανδήλα στον Πανάγιο Τάφο όταν ήδη μπαίνει μέσα ο Πατριάρχης; Δεν το ξέρετε αυτό το πράγμα;
– Κοιτάξτε σας είπα, σας είπα…
– Πρώτη φορά το ακούτε;
– Όχι δεν το ακούω πρώτη φορά.
– Δεν το ακούτε πρώτη φορά; Κάτι ξέρετε λοιπόν;
– Δεν το ακούω πρώτη φορά. Είδα τα γραφόμενα…
– Γιατί μου είπατε ότι δεν γνωρίζω τίποτα. Τώρα λέτε δεν το ακούω πρώτη φορά, το έχετε ξανακούσει λοιπόν. Από ποιον το έχετε ακούσει;
– Από ποιον το έχω ακούσει;
– Μάλιστα.
– Δεν το έχω ακούσει από κανέναν.
– Μόλις τώρα μας είπατε ότι το έχετε ξανακούσει. Και συνεχίσατε και λέτε δεν το έχω ακούσει από κανέναν.
– Το έχω ακούσει, έχω ενημερωθεί από το βιβλίο, έχω ενημερωθεί από το βιβλίο του κ. Αλικάκου.
– Πρώτη φορά το ακούσατε από το βιβλίο του κ. Αλικάκου;
– Ναι πρώτη φορά.
– Ωραία. Επαναλαμβάνω την ερώτηση. Ο Ισίδωρος είναι ο σκευοφύλακας.
– Ναι ωραία.
– Ο κ. Αλικάκος αναφέρει ως πηγή του τον σεβασμιότατο Ισίδωρο.
– Ωραία.
– Σαν δάσκαλος του, σαν αδελφός του δεν τον ρωτήσατε τι είναι αυτά πού λέει για σένα αδελφέ;
– Όχι.
– Εδώ λέει για μία κανδήλα.
– Δεν τον ερώτησα. Δεν τον ερώτησα.
– (Πρόεδρος) Λοιπόν εντάξει μην επιμένετε. Τα ίδια θα σας απαντάει.
– Δεν έχει ορκιστεί, ευτυχώς δεν έχει ορκιστεί.
– (Πρόεδρος) Έχετε και άλλες ερωτήσεις;
– Έχω περίπου 15 ακόμα.
– (πρόεδρος) 15; Τόσες πολλές ερωτήσεις;
– Όχι θα τις κάνουμε γρήγορα.
– (πρόεδρος) Εντάξει, εντάξει.
– Βλέπετε ότι έχει ενδιαφέρον η κατάθεση του κυρίου εγκαλούντος.
– (πρόεδρος) Ναι αλλά άμα απαντάει δεν ξέρει, όχι τι; Μένετε στο ίδιο σημείο.
– Έχει και αυτό (…) αξία.
– Εντάξει τώρα…
– Είπατε στην αρχή και το σημείωσα στην κατάθεσή σας ότι απέκρυψε ο Αλικάκος την δημοσιογραφική του ιδιότητα.
– Ναι σωστό.
– Αυτό ήδη κατερρίφθη από την εύστοχη παρατήρηση της κας Εισαγγελέως ότι λέτε ότι γνωρίζατε ότι είναι δημοσιογράφος και στην έγκληση το γράφετε και στις αγωγές πού έχετε καταθέσει. Γιατί μας λέτε λοιπόν ότι αποκρύφατε [απέκρυψε] την ιδιότητά του, ενώ το γνωρίζετε ότι ήταν δημοσιογράφος;
– Κοιτάξτε μου παρουσιάστηκε σας είπα ως προσκυνητής και το κλίμα επικράτησε μεταξύ μας το κλίμα προσκυνητού και πνευματικής συζητήσεως και το άλλο παρουσιάστηκε εκ των υστέρων.
– Εκ των υστέρων λέτε παρουσιάστηκε;
– Ναι εκ των υστέρων παρουσιάστηκε.
– Μάλιστα. Θα σας κάνω τώρα μία ερώτηση και θέλω να μου απαντήσετε προσεκτικά.
– Ναι.
– Γιατί μας κοιτάνε από… πάνω.
– Ναι εντάξει.
– Γνωρίζατε ότι ο κ. Αλικάκος θα δημοσίευε κάτι σχετικά με την τελετή του Αγίου Φωτός; Ένα άρθρο, ένα βιβλίο, κάτι; Το γνωρίζατε αυτό ναι ή όχι;
– Κοιτάξτε αυτό δεν ξεκαθαρίστηκε από κείνον. Μας είπε ότι κάνει, μας κάνει έρευνα ως προσκυνητής. Τον απασχολεί το θέμα της τελετής του Αγίου Φωτός και δεν το ξεκαθάρισε σε μας.
– Άρα λοιπόν μας λέτε ότι σας απέκρυψε την ιδιότητά του αλλά μπορεί και να δημοσίευε κάτι; Αυτό μας λέτε τώρα.
– Όχι δεν λέω αυτό. Εγώ λέω αυτό το οποίο είπα.
– Γνωρίζατε ότι θα δημοσιεύσει ναι ή όχι; Κύριε εγκαλών προσέξτε σας ενημερώνω για να μην έχουμε μετά παρεξηγήσεις, εντάξει;
– Ναι, ναι εντάξει.
– Μην μου πείτε ότι δεν με προειδοποιήσατε. Σας ενημερώνω. Γνωρίζατε ότι θα δημοσίευε κάτι;
– Κοιτάξτε εξέφρασε την πρόθεσή του να κάνει αυτό αλλά δεν μας…
– Να κάνει τι;
– Να δημοσιεύσει κάτι.
– Άρα γνωρίζατε ότι θα δημοσιεύσει κάτι;
– Εκ των υστέρων, εκ των υστέρων.
– Πάμε πάλι. Είπατε εκδήλωσε την πρόθεσή του να δημοσιεύσει κάτι. Άρα γνωρίζατε ότι θα δημοσιεύσει κάτι ναι ή όχι;
– Σας είπα, δεν ξεκαθαρίστηκε δεν διευκρινίστηκε, έφυγε από τα Ιεροσόλυμα και έμεινε αδιευκρίνιστο.
– Μόλις τώρα είπατε και κατεγράφη στα πρακτικά…
– Συγγνώμη και…
– Ότι εξεδήλωσε την πρόθεσή του να κάνει κάτι.
– Ναι και δεν μας ενημέρωσε.
– Το γνωρίζατε ναι ή όχι;
– Όχι, ό,τι είπα είπα δεν θέλω να επαναλάβω.
– Εντάξει εγώ σας προειδοποίησα, σας ευχαριστώ.
Στο σημείο αυτό παραθέτω σε βίντεο τη μαρτυρία του αρχιγραμματέα στις 23/10/2018 (δεύτερη αποστολή), η οποία λίγα λεπτά αργότερα προβλήθηκε στο δικαστήριο. «Να δω πρώτα το δημοσίευμά σας και θα κρίνω»
– Πάμε τώρα στην επίμαχη φωτογραφία. Είπατε πολύ σωστά ότι δημοσιεύτηκε μία και μόνη φωτογραφία στο βιβλίο. Μία και μόνη.
– Δική μου.
– Δική σας εννοώ συγγνώμη.
– Δεν ξέρω αν έχει κι άλλη, μπορεί να έχει κι άλλη εγώ δεν το διεξήλθα ας πούμε σελίδα προς σελίδα.
– Εντάξει σεβαστό. Το βιβλίο αυτό έχει γενικώς πλούσιο φωτογραφικό υλικό; Έχει πολλές φωτογραφίες ή έχει μόνο τη δική σας ας πούμε;
– Όχι έχει και του σεβασμιότατου του Ισίδωρου και έχει και άλλων. Έχει γενικά πολλές φωτογραφίες, προκύπτει από ένα απλό ξεφύλλισμα βιβλίου.
– Ναι, ναι.
– Πολύ ωραία. Ένας δημοσιογράφος πώς μπορεί να αποδείξει ότι συναντήθηκε με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο με άλλο τρόπο; Πείτε μου έναν άλλον τρόπο.
– Κοιτάξτε εγώ…
– Δηλαδή αν ερχόταν κάποιος και του έλεγε, ρε Αλικάκο από το μυαλό σου τα έβγαλες σιγά μην ο αρχιγραμματέας του Πατριαρχείου καθόταν να μιλήσει μαζί σου για τέτοια ζητήματα.
– Εγώ μιλάω για την,… συγγνώμη, μιλάω για την περίπτωση τη δική μου και λέω ότι εφόσον τη φωτογραφία μου ήθελε να την τοποθετήσει στο βιβλίο του έπρεπε να με ενημερώσει. Δεν με ενημέρωσε.
– (πρόεδρος) Αυτό λέει λοιπόν δεν τον ενημέρωσε.
– Ναι αλλά δεν είναι αυτή η ερώτηση κα Πρόεδρε.
– Δεν ενημέρωσε.
– (πρόεδρος) Ναι αλλά και η ερώτηση αυτή.. Αυτή είναι κρίσεως τώρα ερώτηση.
– Όχι δεν είναι κρίσεως.
– (πρόεδρος) Πώς θα αποδείξει; Δεν θα σας πει τρόπους ο μάρτυρας.
– Με τι τρόπους θα αποδειχθεί… Δεν θα μου πει τρόπους ο μάρτυρας.
– (πρόεδρος) Ο κατηγορούμενος θα βρει τρόπους.
– Αυτό λέει η έδρα, πολύ ωραία. Είναι αυτή η φωτογραφία σας κύριε εγκαλών; Σελίδα 65. Είναι αυτή εδώ η φωτογραφία σας; [σ.σ. επιδυκνείει στον μάρτυρα την επίμαχη φωτογραφία]
– Ναι αυτή είναι η φωτογραφία μου, ναι.
– Ωραία. Επειδή ρωτήθηκε από έδρας στη φωτογραφία αυτή, να βλέπουμε και στο ακροατήριο, βλέπουμε τον εγκαλούντα και τον κ. Αλικάκο.
– Ναι.
– Πού είναι τραβηγμένη αυτή η φωτογραφία;
– Στο γραφείο μου.
– Στο γραφείο σας;
– Ναι.
– Είπατε σε ερώτηση της έδρας ότι σας την τράβηξε ο Αλικάκος.
– Ναι.
– Ο Αλικάκος είναι δίπλα σας πώς την τραβάει;
– Ο Αλικάκος είναι δίπλα μου; Ναι με τράβηξε από τη φωτογραφική του εμένα με τράβηξε. Δεν είναι δίπλα μου.
– Να τη δείτε λίγο πιο προσεκτικά, ίσως να μην τη…
– Όπως και… Εγώ κοιτάτε, λοιπόν αυτό θυμάμαι δεν είχε άλλον για να τραβήξει τη φωτογραφία. Νομίζω ότι είμαστε οι δύο εμείς. Έτσι θυμάμαι.
– Υπάρχει κάποιος άλλος στο γραφείο σας; Κάποια γραμματέας;
– Η ώρα απ’ ότι θυμάμαι ήταν τέτοιο πού δεν υπήρχε άλλος στο γραφείο μου.
– Επειδή προκύπτει από τη φωτογραφία ότι έχει τραβηχτεί από τρίτο πρόσωπο, είναι εμφανές. Ίσως να…
– Εγώ κοιτάξτε….
– Εντάξει.
– Συγγνώμη, δεν το θυμάμαι αυτό. Δεν ξέρω αν κάνω λάθος σε αυτό. Η εντύπωση με εμένα είναι ότι με τράβηξε ο κύριος Αλικάκος.
– Δεν το θυμάστε. Εντάξει.
– Εντάξει.
– Ο κύριος Αλικάκος με τις μαγικές του δυνάμεις, ενώ ήταν δίπλα σας να σας τραβάει φωτογραφίες. Τράβηξε μια φωτογραφία ή πολλές φωτογραφίες;
– Κοιτάξτε, υπάρχει ένα ερώτημα. Από ότι βλέπω από την φωτογραφία τώρα πώς παραδείγματος χάριν τράβηξε εμάς τους δυο ο ίδιος. Καταλάβατε;
– Είναι λίγο παράξενο.
– Εντάξει.
– Ίσως κάποιος άλλος να την τράβηξε αυτή την φωτογραφία λοιπόν.
– Μπορεί. Μπορεί να μην θυμάμαι. Εντάξει.
– Μπορεί να μην θυμάστε. Εν πάση περιπτώσει όπως και να έχει είναι μία αναμνηστική φωτογραφία.
– Μία αναμνηστική φωτογραφία. Την οποία τοποθέτησε στο πλαίσιο του δυσφημιστικού βιβλίου του.
– Θα απαντήσουμε και σε αυτό. Ερώτηση. Παρατηρώ ότι δεν φοράτε το καλυμμαύχι σας.
– Ναι.
– Για ποιο λόγο δεν το φοράτε;
– Κοιτάξτε…
– Δεν σας κατηγορώ, ρωτώ με ειλικρίνεια.
– Ναι, εντάξει.
– Δεν υπάρχει κάποια…
– Εγώ θα σας απαντήσω.
– (πρόεδρος) Έχει κάποια σχέση αυτό τώρα με την υπόθεση;
– Μάλιστα.
– Ναι.
– Θα έρθει και η επόμενη ερώτηση.
– Ναι. Εντάξει. Εγώ θα σας απαντήσω εφόσον το σεβαστό δικαστήριο επιτρέπει την ερώτηση. Θα σας απαντήσω.
– Δεν σας κατηγορώ.
– Εγώ έχω μία ενόχληση.
– Σαφές.
– Όχι, δεν τελείωσα. Γιατί δεν με αφήνετε να απαντήσω;
– Σας σέβομαι.
– Όχι, έχω μία ενόχληση, με κουράζει το καλυμμαύχι. Διότι το καλυμμαύχι κουράζει στο μέτωπο. Καταλάβατε;
– Το αντιλαμβάνομαι.
– Και συγγνώμη. Και λόγω της ηλικίας μου.
– Το σέβομαι.
– Ενώ κανονικά θα έπρεπε να παρουσιαστώ και με το ράσο. Αλλά λόγω της ηλικίας μου θέλω να έχω μία ελευθερία για να μπορώ να μιλήσω.
– Το σέβομαι και το αντιλαμβάνομαι. Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι όταν φοράτε το καλυμμαύχι σας είστε πιο επίσημος, πιο ευπαρουσίαστος;
– Ναι. Σωστό.
– Συνήθως στους εσωτερικούς χώρους είχα την εντύπωση ότι οι ιερείς δεν φορούν το καλυμμαύχι τους.
– Πού; Στους;
– Στους εσωτερικούς χώρους.
– Ναι, στο γραφείο μου…
– Στο γραφείο ας πούμε. Στη φωτογραφία αυτή την επίμαχη φοράτε το καλυμμαύχι σας ή όχι;
– Ναι, το φορώ.
– Το φοράτε.
– Ναι.
– Γιατί το φοράτε;
– Ορίστε;
– Γιατί το φοράτε αφού σας προκαλεί ενόχληση στο μέτωπο, είναι στο γραφείο σας, δεν το φοράμε στους εσωτερικούς χώρους. Εδώ γιατί το φοράτε;
– Κοιτάξτε, εγώ για να μην το φορώ εδώ επειδή παίρνει μία ορισμένη ώρα που είμαι εδώ και μιλώ και θα κούραζε το καλυμμαύχι, το έβγαλα. Τώρα εδώ γιατί το φορώ. Μπορεί να το φορώ γιατί…
– Για να είστε πιο ευπαρουσίαστος, πιο επίσημος.
– Εντάξει. Έβγαλε μία φωτογραφία.
– Δεν είναι κακό.
– Όχι. Δεν ξέρω αν έχει την σημασία του αυτό για εσάς.
– Άρα λοιπόν κύριοι σύνεδροι το συζητούμε διότι ήθελε ο εγκαλών για τη φωτογραφία την επίσημη, την καλή να είναι πιο ευπαρουσίαστος. Είπατε ότι μετά την δημοσίευση του βιβλίου υπήρχε ένα βαρύ κλίμα εναντίον του Ισιδώρου και ημών στην αδελφότητα; Είναι η έκφραση βαρύ κλίμα ταιριαστή;
– Εντάξει, υπάρχει ένα κλίμα. Ένα κλίμα δυσφορίας, ένα κλίμα θλίψεως, ένα κλίμα στενοχώριας.
– Ένα κλίμα γογγυσμού, πως λέμε καμία φορά.
– Ναι.
– Γιατί; Εξηγήστε το μου.
– Συγγνώμη. Έναντι του συγγραφέως του βιβλίου.
– Έναντι του συγγραφέως;
– Ναι.
– Ή έναντι και του Ισιδώρου;
– Όχι, εγώ δεν εισέπραξα τέτοιο…
– Υπάρχει μία ένορκη βεβαίωση την οποία είχε προσκομίσει η δική σας πλευρά, η οποία λέει ότι… Την μεταφράζω λίγο εγώ, ότι οι αδερφοί έπνεαν μένεα κατά του Ισιδώρου. Όχι κατά του Αλικάκου.
– Κοιτάξτε, σε αυτό να…
– Για ποιο λόγο να δυσανασχετήσουν εις βάρος…
– Συγγνώμη. Σε αυτό να ρωτήσετε τους νομικούς μου συμβούλους.
– Ναι, θα το εξερευνήσουμε λίγο αυτό ακόμα. Από την στιγμή που ο Ισίδωρος μας λέτε ότι συκοφαντήθηκε από τον Αλικάκο, ήταν θύμα, όχι θύτης.
– Ναι, θύμα ήταν.
– Τον αδίκησαν.
– Ναι.
– Το ρωμαίικο φιλότιμο.
– Ναι.
– Συκοφάντησαν.
– Ναι.
– Για ποιο λόγο οι αδερφοί δεν πήραν το μέρος του θύματος, να το προστατεύσουν, να το αγκαλιάσουν, να το στηρίξουν πνευματικά.
– Το πήραν.
– Άλλα λένε οι ένορκες βεβαιώσεις κύριε εγκαλών.
– Το πήραν. Εντάξει. Μπορεί εντάξει.
– (πρόεδρος) Αυτά λέει τώρα. Ελάτε.
– Αυτά λέτε τώρα. Εντάξει.
– Το πήραν. Υπάρχει. Κοιτάξτε, υπάρχει συμπαράσταση της αδελφότητας προς τον Ισίδωρο και…
– Υπήρξε όμως και στενοχώρια;
– Εντάξει, ανθρώπινο είναι. Και του πατριάρχη.
– Ανθρώπινο είναι.
– Γιατί ο Ισίδωρος είναι στη θέση του; Ο Πατριάρχης τι έκανε;
– Ορίστε;
– Ο Πατριάρχης πώς αντέδρασε;
– Ο Πατριάρχης αντέδρασε, ο Πατριάρχης αντέδρασε και μας είπε ότι θα έπρεπε να είμαστε πιο προσεκτικοί και ότι κρίνει και βλέπει και θεωρεί ως απαράδεκτη και ανέντιμη την συμπεριφορά του κυρίου Αλικάκου.
– Ο Αλικάκος είναι ανέντιμος, πράγματι, λέει ο Πατριάρχης. Εσείς σε τι να ήσασταν πιο προσεκτικοί; Σας ξέφυγε κανένα μυστικό που δεν έπρεπε να μαθευτεί; Σε τι να ήσασταν πιο προσεκτικοί εσείς;
– Εμείς θα έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί να διακρίνουμε τον ρόλο τον οποίο τελικά ήθελε να παίξει και ως δημοσιογράφος. Και ως δημοσιογράφος όχι με καλές προθέσεις έναντι του Πατριαρχείου, παρά τα όσα λέει στο βιβλίο του.
– Μάλιστα. Αυτή είναι η απάντησή σας. Επόμενη ερώτηση. Έχετε ποτέ μιλήσει δημοσίως για το ζήτημα της αφής του Αγίου Φωτός; Σας έχουν προσεγγίσει δημοσιογράφοι εν όψει κυρίως του Μεγάλου Σαββάτου και να σας ζητήσουν μία δήλωση; Έχουν συμβεί αυτά;
– Στο παρελθόν νομίζω ναι, αλλά δεν θυμάμαι να σας πω με λεπτομέρειες. Δεν θυμάμαι, εντάξει.
– Έχει συμβεί ή δεν έχει συμβεί;
– Νομίζω. Μπορεί να έχει συμβεί.
– Έχει συμβεί.
– Ναι.
– Μία φορά; Δύο φορές; Τρεις φορές;
– Δεν θυμάμαι.
– Μπορεί να έχει συμβεί αρκετές φορές;
– Όχι αρκετές φορές.
– Έχει συμβεί όμως πάντως.
– Κοιτάξτε, το να δίνει κανείς συνεντεύξεις είναι δύσκολο πράγμα. Εμένα μου έχει συμβεί…
– Εντάξει, μπορεί να είναι περισσότερες.
– Ναι, δεν διαφωνούμε. Ως προς το ζήτημα της αφής του Αγίου Φωτός, γιατί αυτή είναι η ουσία του πράγματος και επειδή αυτή είναι η ουσία της κατηγορίας σε βάρος του Αλικάκου για την συκοφαντική δυσφήμιση.
– Ναι.
– Τελικά εσείς ποια είναι η θέση σας; Τι υποστηρίζετε; Είναι θαυματουργική η αφή ή άπτεται με φυσικό τρόπο το Άγιο Φως;
– Συγγνώμη. Εγώ δεν έχω μπει μέσα στον Πανάγιο Τάφο και δεν γνωρίζω να σας πω κάτι για το τι συμβαίνει εντός του κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου. Για αυτό θα ρωτήσετε τον Πατριάρχη.
Ακολουθεί η πιο κρίσιμη ερώτηση.
– Μάλιστα. Άρα μπορείτε να βεβαιώσετε με το χέρι στο Ευαγγέλιο ότι πρόκειται για θαύμα;
– Ορίστε;
– Μπορείτε να βεβαιώσετε με το χέρι στο Ευαγγέλιο ότι πρόκειται για θαύμα;
– (πρόεδρος) Δεν ορκίζονται στο Ευαγγέλιο.
– Κοιτάξτε, εγώ δεν ορκίζομαι στο Ευαγγέλιο.
– Στην ιεροσύνη σας.
– (πρόεδρος) Ορκίζονται στην ιεροσύνη.
– Εξαρτάται το πώς θα προσδιορίσουμε το θαύμα.
– (πρόεδρος) Εδώ δεν ορκίζεται κιόλας.
– Εγώ ως αγιοταφίτης που ζω 60 χρόνια εκεί το θαύμα το βλέπω… Πού το βλέπω; Το βλέπω στις χιλιάδες του κόσμου που συνωστίζονται εκεί, στις χιλιάδες του κόσμου που αναμένουν με προσμονή και με πίστη και με χαρά στην ελπίδα την οποία τους δίνει η παραλαβή του Αγίου Φωτός και το ότι συντελείται σας είπα αυτό ότι είναι τελετή της εκκλησίας, ότι είναι ακολουθία της εκκλησίας, συντελείται με ένα συγκεκριμένο τυπικό και με το… Σύμφωνα με το καθεστώς και ότι συντελείται σε τόπο άγιο από τον οποίο αγιάζεται και θυμάμαι [τα λόγια] του μακαριστού Πατριάρχου Βενεδίκτου που κοιμήθηκε το ’80 ότι παν το προερχόμενο από τον Άγιο Τάφο, άγιον εστί.
– Το προερχόμενον από τον Άγιο Τάφο.
– Ναι.
“Ανάβει από το καντήλι;”
“Δεν απαντώ”
– Μπορεί να είναι το φως από μία κανδήλα επί του Αγίου Τάφου, ναι ή όχι;
– Σας είπα, αυτή η ερώτηση που με ρωτάτε, άπτεται των δημοσιευμάτων του κυρίου Αλικάκου και των συζητήσεων που είχαμε και για τα οποία εγώ κωλύομαι από το απόρρητο της εξομολογήσεως να απαντήσω.
– Μα δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο. Δεν είναι μυστικά. Αυτά έχουν δημοσιευτεί στο βιβλίο.
– Εντάξει. Έχουν δημοσιευτεί στο βιβλίο, αλλά σας είπα ότι εγώ τηρώ αυτό το οποίο το υποσχέθηκα, παρά το ότι δεν το τήρησε εκείνος.
– Έτσι καταθέτετε. Επόμενη ερώτηση.
– Ποια απόδειξη έχετε ότι ο κύριος Αλικάκος μαγνητοφώνησε, ηχογράφησε τις τηλεφωνικές σας συνομιλίες; Πράγμα για το οποίο κατηγορείται.
– Νομίζω ότι από ότι έχω διαβάσει το βιβλίο του, νομίζω ότι συνάγεται από τα δημοσιευόμενα στο βιβλίο.
– Νομίζετε ότι συνάγεται.
– Ναι.
– Λίγο πιο λεπτομερής θα μπορούσατε να γίνετε;
– Όχι, δεν μπορώ.
– Αναφέρατε πριν για παράδειγμα την διάρκεια των συνομιλιών.
– Ναι. Από που το ξέρω αυτό; Εγώ δεν το ξέρω αυτό. Εγώ το ξέρω από το βιβλίο του, γράφει παραδείγματος χάριν μιλήσαμε 40 λεπτά και ένα δευτερόλεπτο, κρατάει κλάσματα δευτερολέπτου.
– Μήπως έχετε ακουστά αν η διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων καταγράφεται σε ένα κινητό τηλέφωνο; Μήπως το ξέρετε αυτό;
– Εντάξει, το ξέρω αυτό ότι μπορεί να συμβεί.
– Το γνωρίζετε.
– Ναι, γενικά το γνωρίζω. Αλλά δεν γνώριζα ότι το κάνει ο κύριος Αλικάκος. Και για να το κάνει, έπρεπε να με ενημερώσει.
– Νομίζω δεν καταλάβατε την ερώτηση, να την επαναλάβω.
– Ναι.
– Γνωρίζετε ότι κάθε τηλέφωνο που θα πάρω και χωρίς να ηχογραφήσω καμία κλήση. Παράδειγμα τη γυναίκα μου. Θα καταγραφεί στη μνήμη του κινητού η διάρκεια αυτής της κλήσης. Το γνωρίζετε αυτό;
– Για τη διάρκεια;
– Για τη διάρκεια.
– Ναι, για τη διάρκεια.
– Το γνωρίζετε;
– Ναι, το γνωρίζω.
– Αρα ο κύριος Αλικάκος το γνώριζε από το κινητό του τηλέφωνο πόσο διήρκεσε η κάθε κλήση;
– Δεν μπορώ να απαντήσω εγώ για τον κύριο Αλικάκο.
– Δεν μπορείτε να απαντήσετε. Δεύτερη ερώτηση. Όταν παίρνουμε κάποιον τηλέφωνο και μιλάμε μαζί του 40 λεπτά, πολλή ώρα.
– Ναι.
– Μπορούμε να έχουμε μπροστά μας ένα τετράδιο και να κρατάμε σημειώσεις;
– Όχι, εγώ δεν το έκανα αυτό λόγω της καλής διαθέσεως που είχα του κυρίου Αλικάκου.
– Βεβαίως. Είναι αυτό κάτι το οποίο είναι εύλογο να κάνει ένας δημοσιογράφος, ο οποίος διενεργεί έρευνα;
– Αφορά εκείνον. Εμένα δεν με αφορά.
– Είναι κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί;
– Κοιτάξτε.
– Ή αποκλείεται από… θαύμα.
– Εγώ έχω ένα ελάττωμα. Ότι είμαι κοινωνικός πέραν του δέοντος. Εντάξει και λόγω αυτού ορισμένες φορές έχω πάθει. Καταλάβατε; Δηλαδή δεν είμαι υποψιαστικός τύπος. Θα έπρεπε να είμαι πιο υποψιαστικός.
– (πρόεδρος) Καλώς. Ελάτε. Ολοκληρώστε.
– Νομίζω έχει και ο κύριος κατηγορούμενος κάποιες ερωτήσεις να κάνει, σύντομα όμως.
– (κατηγορούμενος) Μπορώ να ρωτήσω;
– (πρόεδρος) Αφού έχετε εκπροσώπηση και είναι και ο άλλος Συνήγορος.
– Έχει δικαίωμα έκτου κώδικα, κυρία Πρόεδρε. Θα είναι πολύ σύντομος.
– Το ξέρω, αλλά …
– Αφού το ξέρετε, θα του δώσετε τον λόγο.
– Υπάρχει ανάγκη όμως; Υπάρχει χρεία;
– Θα είναι σύντομος. Μάλιστα. Σας ευχαριστούμε πολύ.
– Τι ερωτήσεις; Όχι αυτά που έχουν ερωτηθεί;
– Όχι. Γιατί φέρθηκε και προσωπικά εναντίον.
– Όχι βέβαια.
– Ελάτε. Εδώ στο μικρόφωνο.
Ερωτήσεις κατηγορούμενου.
– Σεβασμιότατε, είπατε αναφορικά με την τελετή του Αγίου Φωτός ότι δεν θέλετε να απαντήσετε. Σεβαστό. Πώς γίνεται η τελετουργία σε όλα τα στάδιά της. Σεβαστό. Είστε υπεύθυνος της ιστοσελίδας του πατριαρχείου Ιεροσολύμων;
– Κοιτάξτε, το ξέρω τι θέλετε να πείτε, το ερώτημα το οποίο μου θέτετε τίθεται στο πλαίσιο που είπα, ότι η όλη συζήτηση….
– (πρόεδρος) Κλείστε τα κινητά…
– Όχι, όχι, όχι άλλο σας ρωτάω σεβασμιότατε…
– Ξέρω, ξέρω, ξέρω…
– Σαν ρωτάω αν είστε υπεύθυνος, όπως λέμε διευθυντής, υποδιευθυντής, προϊστάμενος…
– Ναι είμαι, ναι.
– Είστε;
– Είμαι ναι.
– Έχετε την ευθύνη των, της ιστοσελίδας…
– Ναι έχω την ευθύνη…
– …της επίσημης ιστοσελίδας;
– Ναι, ναι..
– Πολύ ωραία.
– Ναι.
– Στην επίσημη ιστοσελίδα και στην ερώτηση κι αναφορικά με την ερώτηση που σας έκανε ο συνήγορος, ο κύριος συνήγορος, αναφορικά με τη κανδήλα, λέτε, με την είσοδο ή όχι της επίμαχης κανδήλας, είπατε ότι δεν γνωρίζετε κάτι περί αυτού, σωστά; Σωστά. Ωστόσο…
– Σας είπα…
– Επιτρέψτε μου να σας δείξω, θα τη γνωρίζετε άλλωστε είστε υπεύθυνος, την επίσημη ιστοσελίδα σας στο λήμμα Άγιο Φως.
(επίδειξη στον μάρτυρα)
– Ναι, ναι τι θέλετε να πείτε;
– (αδύνατη καταγραφή) το αναγνωρίζετε;
– Νομίζω, εντάξει.
– Οκ.
– Ένα λεπτό να δω…
– Παρακαλώ, παρακαλώ.
– Σας είπα και πάλι ότι θα μπορούσα να σας απαντήσω όπως σας απάντησα ευθύς εξαρχής, ότι εγώ δεν μετακινούμαι από το πλαίσιο που είπα.
– Σας ρώτησα αν αναγνωρίζετε ότι αυτό είναι δικό σας…
– Συγγνώμη, ναι.
– …είναι κείμενο του Πατριαρχείου;
– Ναι, συγγνώμη, συγγνώμη, είναι κείμενο του Πατριαρχείου αλλά…
– Χαίρομαι, μπορώ να σας ρωτήσω;
– Όχι.
– Από πότε είναι αυτό;
– Θα σας πω…
– Εντάξει, σας είπα κάποια στιγμή που μιλήσατε μαζί μου…
– Θα σας πω, θα σας πω..
– …κι αυτό δείχνει την καλή μας διάθεση…
– Επειδή είπατε πριν ότι δεν γνωρίζετε ο,τιδήποτε που αφορά κανδήλα πού μπαίνει ή όχι..
– Συγγνώμη..
– …επιτρέψτε μου να σας ρωτήσω, επειδή είναι, η δουλειά μου αυτή τη στιγμή, να ρωτήσω, αν θέλετε, μπορείτε να τον ρωτήσετε κι εσείς μετά, στην επίσημη ιστοσελίδα λοιπόν του Πατριαρχείου..
– Του πότε;
– Στην έκδοση 2010, απαντάω γιατί με ρώτησε ποια είναι η έκδοση, στο archive.
– (πρόεδρος) Την ερώτηση κάνετε…
– Ναι. Στη ιστοσελίδα [του Πατριαρχείου], αν μου επιτρέπετε έχει 2 κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο είναι συνοπτική παρουσίαση του Αγίου Φωτός, το οποίο τελειώνει, κλείνει ως εξής…
– (δικηγόρος κατηγορίας) Θα τα πει στην απολογία του κυρία Πρόεδρε, τώρα τι ακριβώς…
– …μετά το πέρας…
– (δικηγόρος κατηγορίας) Ας ρωτήσει τι θέλει.
– (πρόερδος) Περιμένει το δικαστήριο να ακούσει την ερώτηση.
– “Μετά το πέρας της ευχής τοποθετεί βαμβάκιον [στον Πανάγιο Τάφο] και με θαυμαστόν τρόπον ανάβει”.
– (πρόεδρος) Η ερώτηση.
– Όμως δεν είναι αυτό, είναι για το ζητούμενο που σας είπα πριν, γράφετε λοιπόν στην ιστοσελίδα σας, τη στιγμή της τελετής “Μετά την αποχώρησιν των προρρηθέντων Αρμενίων και των λοιπών ετεροδόξων κληρικών λαμβάνουσι καιρόν οι μέλλοντες να μετάσχωσι της λιτανείας ημέτεροι ιερείς και διάκονοι και ενδύονται πάντες λευκάς στολάς, συγχρόνως δε ενδύεται και ο Πατριάρχης εν τω σκευοφυλακείω άπασαν την αρχιερατικήν αυτού στολήν. Ταυτοχρόνως η λυχνία, ης γίνεται χρήσις εν τη ιερά τελετή, μεταφέρεται εν παρατάξει από του κελλίου, εν ω φυλάσσεται παρά την αγίαν Αποκαθήλωσιν, υπό τού ημετέρου Σκευοφύλακος”.
– Σας είπα παρά του ότι εγώ ως υπεύθυνος και της ιστοσελίδος, λόγω των πολλών υποχρεώσεων…
– Η ερώτησή μου είναι, επειδή είπατε πριν σεβασμιότατε ότι δεν γνωρίζετε τίποτα περί κανδήλας, εδώ λέει γίνεται χρήση της κανδήλας.
– Αν με αφήνετε να απαντήσω…
– Παρακαλώ.
– (πρόεδρος) Εντάξει, να απαντήσει..
– Εγώ δεν είχα το χρόνο, λόγω των υποχρεώσεών μου, να διαβάσω και δεν έχω διαβάσει αυτά τα οποία αναγράφονται στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου, έστω και αν μου καταλογίσετε έλλειψη, παρά του ότι σας είπα ότι δεν γνωρίζω από ποιον έχουν γραφτεί αυτά κι όταν μου μιλήσατε έδειξα όλη την καλή διάθεση για να διορθώσω το κείμενο και να παρουσιάσουμε μία καλύτερη εικόνα του πράγματος.
– (πρόεδρος) Καλώς, εντάξει.
– Καλώς σεβασμιότατε. Μπορώ να κάνω άλλη μία ερώτηση;
– Ελάτε, άλλη μία, τελευταία, είναι και ο έτερος συνήγορος κι άμα δεν.. Άμα θέλετε κι άλλες θα ξανά..
– Μπορώ να κάνω και μετά.. Γιατί είναι σημαντικά αυτά τα…
– (αδύνατη καταγραφή)
– Πόσες ερωτήσεις πια να γίνουν για το ίδιο θέμα.
– Είναι άμεσες… Τον σεβασμιότατο Θεοφάνη, πρώην (αδύνατη καταγραφή -πινανές λέξεις: έξαρχο του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα) τον γνωρίζετε;
– Πώς δεν τον γνωρίζω.
– Η εικόνα που έχετε ως άνθρωπο και ως θεολόγο και ως αρχιεπίσκοπο, είναι θετική ή αρνητική;
– Θετική.
– Τον εκτιμάτε;
– Ναι βεβαίως..
– Θεολογικά και ως άνθρωπο;
– Ναι, ναι.
– Ναι. Γνωρίζετε ότι στο βιβλίο μου, αλλά και δημόσια, που κάνει ξεναγήσεις, κάνει ξεναγήσεις, και σε βίντεο που υπάρχει, καταγεγραμμένο να ξεναγεί πιστούς…
– (αδύνατη καταγραφή)
– …αναφέρει.. Επιτρέψτε μου να κάνω την ερώτηση…
– Ναι, ναι..
– Αναφέρει ότι το Άγιο Φως ανάπτεται από την κανδήλα…
– Ναι θα σας πω…
– ..και δεν υφίσταται κανένα θαύμα, το γνωρίζετε;
– Το σεβασμό μου και την εκτίμησή μου προς τον σεβασμιότατο Θεοφάνη και τη φιλία μας που διατηρώ, επί του θέματος για λόγους συνειδήσεως δικής μου τοποθετούμαι διαφορετικά, κι εκείνος για λόγους συνειδήσεως δικούς του τοποθετείται διαφορετικά…
– Πολύ ωραία.
– Καλώς.
– Αυτό είναι συκοφαντικό που λέει αυτός;
– Ορίστε;
– Αυτό που λέει αυτός είναι συκοφαντικό; Έχει εκδιωχθεί από το πατριαρχείο, έχει εισπράξει κάποια ποινή;
– Όχι.
– Όχι. Γιατί;
– …
– Οκ. Ευχαριστώ πολύ.
– (πρόεδρος) Λοιπόν, καθίστε.
– (αδύνατη καταγραφή) το πατριαρχείο έχει μεγάλη ανεκτικότητα και ο πατριάρχης έχει μεγάλη ανεκτικότητα…
– (εκτός μικροφώνου)
– Ελάτε εσείς.
– …νομίζω και έναντι του βιβλίου σας είχε μεγάλη ανεκτικότητα…
Ερωτήσεις δικηγόρου υπεράσπισης εκδότη.
– Πολύ σύντομα. Τον κύριο Ορέστη Κολέτσο τον γνωρίζετε;
– Όχι δεν τον γνωρίζω, γνωρίζω από το εισαγγελικό έγγραφο εδώ και από το βιβλίο ότι είναι ο εκδότης του επίμαχου βιβλίου του (αδύνατη καταγραφή)
– Είχατε την παραμικρή συζήτηση μαζί του κατά τη διάρκεια ή πριν ή εκ των υστέρων;
– Νομίζω όχι, ρωτήστε τους νομικούς μας, δεν είχα.
– Όχι, όχι, εσείς αν είχατε.
– Νομίζω όχι, όχι.
– Ωραία. Αναφέρατε διαρκώς ότι αυτό το οποίο ο κατηγορούμενος διέπραξε ήταν ήρθε και εξομολογήθηκε, είχατε μία ανθρώπινη σχέση και αυτή διερράγη μετά με την (αδύνατη καταγραφή)
– Ναι, ναι, ναι εθίχθη, προσεβλήθη..
– Όταν έρχεται κάποιος κατά τη διάρκεια της εξομολόγησης, έρχεται και σας μιλάει για ζητήματα προσωπικά.
– Για ζητήματα προσωπικά ή για αμαρτίες του προσωπικές, ή μπορεί να έχει ερωτήματα, μπορεί να έχει ανησυχίες, μπορεί να έχει προβληματισμούς, εντάξει..
– Ωραία.
– Αυτό συνέβη με τον κύριο Αλικάκο.
– Υπήρχε κάτι προσωπικό, δικό σας, το οποίο αποτυπώθηκε και το οποίο σας δυσφημεί; Υπάρχουν φράσεις δυσφημιστικές τις οποίες όταν είδατε είπατε, βλέποντας αυτή τη φράση με δυσφημεί, με είπε κάτι το οποίο δεν ισχύει, είπε, είπε εναντίον μου ένα ψέμα το οποίο δεν ισχύει;
– Σας είπα ότι… Συγγνώμη, με την ερώτησή σας νομίζω προσπαθείτε να με εξαγάγετε από το πλαίσιο στο οποίο εγώ θέλω να παραμείνω οχυρωμένος…
– Παρακαλώ, δεν θα ήθελα αυτό.
– …ότι θέλω, θέλω, ότι θέλω να παραμείνω, δεν θέλω να έχω κάποια προσβολή από πιστούς, ανθρώπους τους οποίους εξομολόγησα, ότι παραβίασα το απόρρητο της εξομολογήσεως και η ερώτησή σας με οδηγεί προς τα ‘κει, διότι θα μπορούσα με έναν διαφορετικό τρόπο να απαντήσω αλλά δεν απαντώ (αδύνατη καταγραφή) τρόπο…
– Μάλιστα.
– …και το θέτω στη κρίση του δικαστηρίου…
– Καλώς.
– …και πιστεύω και για τον κύριο Αλικάκο ότι για τον τρόπο που ενήργησε…
– Καλώς.
– …πιστεύω ότι πρέπει να ζητήσει συγγνώμη και να εξομολογηθεί και να αποκαταστήσει και την δυσφήμιση που έκανε στο μυστήριο της εξομολογήσεως και έναντι εμού και έναντι του πατριάρχη και έναντι του σεβασμιότατου Ισιδώρου και έναντι του, της τελετής του Αγίου φωτός.
– Συγγνώμη, τελευταία ερώτηση…
– Ναι.
– …επειδή αναφέρατε την, αναφέρατε τον πατριάρχη και πριν μιλώντας για τον πατριάρχη, χρησιμοποιούσατε πρώτο πληθυντικό..
– Δηλαδή τι εννοείτε;
– Εννοώ ότι το ρήμα που χρησιμοποιήσατε, το έχω σημειώσει, ήταν στο πρώτο, δηλαδή όταν το είδαμε το βιβλίο, ήταν πρώτο πληθυντικό, δεν ήταν όταν το είδα.
– Ε ναι, εντάξει, εντάξει, ναι, ναι.
– Αυτό, αυτό εννοώ.
– Το είδα, εγώ το είδα, το είδε (αδύνατη καταγραφή), ναι.
– Επειδή υπήρχανε και αστικές υποθέσεις..
– Ναι.
– Σωστά.. Οι οποίες…
– Τι αστικές; Τι εννοείτε;
– Εννοώ ότι έχουν..
– Είχατε κάνει αγωγές. Αυτές έχουμε αποτέλεσμα;
– Αυτές έχουνε εκδικαστεί, δεν υπάρχει αποτέλεσμα..
– Εντάξει.
– Θα τα προσκομίσουμε κυρία Πρόεδρε.
– Έτσι..
– (εκτός μικροφώνου)
– Άμα δεν είναι αμετάκλητες δεν προσκομίζονται στο δικαστήριο, εκτός αν δεν έχετε (αδύνατη καταγραφή), αν δεν διαφωνεί ο κατηγορούμενος.
– Παρόλα αυτά γνωρίζετε ότι και το ίδιο το πατριαρχείο…
– Ναι.
– …έκανε μία αγωγή από την οποία αποσύρθηκε, ματαιώθηκε αυτό που, η υπόθεση… Μαζί με εσάς, έκανε αγωγή…
– Ναι.. Ναι, ναι, έκανε και ο πατριάρχης, αλλά ο πατριάρχης..
– Έτσι..
– Ο πατριάρχης θέλησε να μην είναι ενάγων όπως…
– Όχι, ήταν ενάγων…
– Ήταν, θέλησε να μην είναι ενάγων όπως…
– Θέλησε να μην είναι ενάγων γι αυτό ματαιώθηκε.
– …όπως παραμένω, όπως παραμένω εγώ και ο σεβασμιότατος Ισίδωρος.
– Γνωρίζετε τι μεσολάβησε;
– Ορίστε;
– Γνωρίζατε τι μεσολάβησε; Δηλαδή γιατί έκανε πίσω;
– Δεν γνωρίζω. Γι αυτό ρωτήστε τον πατριάρχη.
– Δεν γνωρίζετε.
– (πρόεδρος) Λοιπόν, καθίστε.
::| Λήξη Μαρτυρίας |